Sıçrayış naminə dağıtmaq – Harvard Business Review

1959-cu ildə kiçik Superhub motosikletərini Yaponiyada uğurla tanıdan Honda Şimali Amerika Bazarına daxil oldu. Şirkət xüsusi olaraq ABŞ üçün yeni – güclü motosiklet istehsal etdi ki, Harley Davidson və BMW ilə rəqabət apara bilsin. Amma satış səviyyəsi xeyli zəif oldu: ABŞ-lılar motosikllərdən uzaq məsafəli səyahətlər zamanı istifadə edirdilər, Honda mühərrikləri isə buna uyğunlaşmamışdı və tez-tez sıradan çıxırdı.

Bir dəfə Honda-nın ABŞ bölməsinin menecerləri ucuz Superhub-larla Los-Anceles ətrafındakı təpəlikləri dolaşırdılar. Bu zaman yoldan keçənlər bu cür yolsuzluq motosikllərini hardan almaqla bağlı onlara sual verdilər. Honda menecerləri başa düşdülər ki, Şimali Amerika bazarı üçün məhz belə məhsula üstünlük verilməlidir. Və bu dəfə səhv etmədilər. Şirkət tədricən motosikletləri təkmilləşdirərək, onları daha güclü və etibarlı etdi. Nəticədə, Honda kütləvi bazar seqmentinə daxil olaraq yerli rəqiblərini sıxışdırıb çıxardı.

Bu, Kleyton Kristensenin “İnnovatorun dilemması” bestsellerində “dağıdıcı innovasiyalar”ın (Bu, bazarda qiymətlər nisbətini dəyişən innovasiyalardır. Bu halda, köhnə məhsullar əvvəllər rəqabətin getdiyi parametrlərin öz əhəmiyyətini itirdiyinə görə rəqabətqabiliyyətli olmur) necə işlədiyini göstərdiyi misallardan yalnız biridir. Kristensenin 20 il əvvəl formulə etdiyi konsepsiya güclü şirkətlərin yeni oyunçulara niyə uduzduğunu izah edir. Səbəb heç də pis menecment və istehlakçıların tələblərinə qarşı diqqətsizlikdə deyil. Alimin fikrincə, əksinə, bazarı itirən şirkətlər mükəmməl idarə edilirdi, amma inkişaf etməkdə olan təşkilatda qərarın qəbulu proseduru onun iflasını qaçılmaz edir.

Bəs məsələ nədədir? Savadlı menecmentə malik təşkilatlarda bütün resurslar mövcud məhsulların təkmilləşdirilməsinə, yəni dəstəkləyici innovasiyaların yaradılmasına yönəldilir. Nəticədə keyfiyyət izafiliyi yaranır: məhsulun xüsusiyyətləri bazar tələbini üstələyir. Eyni zamanda, aşağı qiymət seqmentlərində boşluqlar əmələ gəlir ki, onların yerini məhz dağıdıcı texnologiyalar əsasında yaradılan məhsullar tutur. Bu məhsullar, adətən, daha ucuz, sadə, kiçik və istifadədə rahatdır. Onlar çox da gəlirli olmadıqlarına görə, iri oyunçular üçün maraqlı olmur. Zaman keçdikcə belə məhsullar qocaman rəqiblərinin bazar payını azaldaraq, bazarın yuxarı seqmentlərinə daxil olurlar.

 

© Materiallardan istifadə edərkən hiperlinklə istinad olunmalıdır